De eerste indruk: #hoedan? En wat moet je ermee?

• mei 26, 2022

Auteur: Anne Hueting

Eerder deelden we het onderzoek naar het belang van de KLIK. Hierin staat dat de eerste indruk van de samenwerkingsrelatie al een bijzonder cruciale rol speelt in het behandelproces. Daarom schrijven we vandaag meer over de eerste indruk.

De eerste indruk in twee seconde.

Ons brein is namelijk te gek. Echt! Want binnen deze eerste twee seconden dat we iemand ontmoeten vertelt ons brein ons alles dat we moeten weten over de ander. En deze indrukken zijn blijvend. Niet alleen in een behandelsetting. In de gehele hulpverlening én in het gehele leven. Dus bij iedereen die we nieuw ontmoeten. Ook de hulpverlener. En ook de cliënt. En ja. Ook de nieuwe buurman ;). In bovenstaand onderzoek noemen ze het een ‘gut feeling’. Maar deze beoordeling staat ook wel bekend als thin-slicing*.

Ons brein beoordeelt onderbewust op basis van minimale informatie en ervaring. Op bijvoorbeeld de kleinste uitingen in mimiek, de vorm van je gezicht en oogbewegingen. Dus niet eens op basis van vooroordelen, culturele opvattingen en stereotyperingen. En dat allemaal in twee seconden. Knappe koppen zijn we hè?

Oh neeee! Een slechte eerste indruk

Heb je eenmaal een indruk, dan kom je er niet zomaar weer vanaf. Hopelijk is een eerste indruk daarom positief. Is de eerste indruk niet zo best? Dan moet je er best hard voor werken om dit om te buigen. En het is nog maar de vraag of dat lukt. De eerste indruk namelijk wel vaak een juiste beoordeling.

En nu dan?

Je stond tien maanden op de wachtlijst. Je komt binnen. Shit.. Een slechte eerste indruk. Is het dan de moeite waard om hiervoor te werken? Eigenlijk is wat ons betreft het antwoord nee.

De tijd die een cliënt moet besteden aan het herstellen van die eerste indruk, gaat ten koste van de inhoud van het zorgtraject.

Het zorgtraject duurt daardoor langer. Of heeft minder gewenste effect. En misschien wel meer ongewenste effecten. Zoals voortijdig stoppen. En dat is zonde.

Daarom: bespreek de KLIK met elkaar

Vraag aan het einde van jullie eerste afspraak. Wat is jouw eerste indruk van mij? En mijne over jou? Ga erover in gesprek. Vraag door aan elkaar. Neem niet genoegen met ‘goed’ als antwoord. Maak het concreet. En maak vervolgens afspraken over wat dit betekent voor het vervolg.

*Wil je meer lezen over de theorie van thin slicing? Malcom Gladwell (2005) schreef er een boek over. Het het Blink.